Szwajcaria niezmiennie mnie zachwyca. Choć to mały kraj (8,5 mln mieszkańców), od lat jest w ścisłej czołówce najczystszych i najinteligentniejszych państw na świecie. Wiedzieliście o tym? Zainspirowany tegorocznymi obchodami 100-lecia stosunków dyplomatycznych polsko-szwajcarskich stwierdziłem, że przybliżę Wam krótki alfabet Zurychu.
Zurych to największa aglomeracja i centrum finansowe Szwajcarii. Liczy 390.000 mieszkańców. Wielu osobom kojarzy się z bogactwem, bankami i luksusem. Być może tak jest, ale przyznam szczerze, że zwiedzając Zurych nie widać tego przepychu na pierwszy rzut oka. Owszem jest ulica Bahnhofstrasse pełna ekskluzywnych sklepów, w których na zakupy stać tylko nielicznych, jednak to, co głównie dominuje w mieście to porządek na ulicach i ładna, odrestaurowana architektura.
Nie mniej, nie to stanowi wyróżnik Zurychu. Miasto to zajmuje zawsze najwyższe pozycje w rankingach inteligentnych miast. W Smart City Index 2019 opracowanym przez EasyPark Zurych zajął 3 miejsce. Analizie poddano 500 miast z całego świata biorąc pod uwagę 19 kryteriów, które wpływają na tworzenie wydajnych i intuicyjnych smart cities, takich jak: zapewnienie inteligentnego parkowania i inteligentnej mobilności, wskaźnik recyklingu, inwestycje infrastrukturalne, punkty opłat elektronicznych, ekosystem biznesowy, bezpieczeństwo cybernetyczne, czy wskaźnik zrównoważonego rozwoju.
źródło: easypark.com
Cały ranking można zobaczyć tu: https://www.easyparkgroup.com/smart-cities-index/.
Nie byłbym sobą, gdybym nie przyjrzał się tej analizie i nie stworzył własnej shortlisty najważniejszych składowych sukcesu Zurychu. Przedstawiam Wam swoisty smart alfabet tego miasta.
A JAK AUTOMATYKA
To, czego nie widać na zewnątrz w Zurychu to inteligentne systemy zarządzania budynkami. Od jesieni 2015 r. połączone systemy ogrzewania, elektryczności i chłodzenia sterowane automatycznie przez inteligentny system zarządzania zostały zainstalowane w kilku budynkach miasta, w tym budynku Swisscom. W rezultacie nastąpiła znaczna redukcja emisji CO2, a to pozytywnie wpływa na stan środowiska naturalnego.
B JAK BUDYNKI
Tak, jak wspomniałem wcześniej, włodarze miasta bardzo dbają o miejską architekturę. Z Zurychu widać poszanowanie do historii (Szwajcarzy pieczołowicie dbają o wszelkie pamiątki z przeszłości). Przykładem takiej troski jest główny posterunek policji mieszczący się w budynku Weisenhaus przy ulicy Bahnhofquai, w którym znajduje się przepiękna, bogato zdobiona Sala Giacomettiego. To zabytek najwyższej klasy.
źródło: flickr.com
C JAK CLEAN CITY INDEX
Z zachwytu nad zabytkami Zurichu przechodzę na słowa uznania, jeśli chodzi o utrzymanie czystości. Z jednej strony mamy czystą wodę – w Jeziorze Zuryskim, które znajduje się w mieście mogą się kąpać nawet dzieci, bo jest wolne od zanieczyszczeń. Podobnie, jak woda w fontannach (których tu jest 1.200) – jest krystalicznie czysta i zdatna do picia.
Z drugiej strony mamy czyste ulice. To efekt inteligentnego zarządzania śmieciami, a dokładniej Clean City Index – systemu cyfrowego, który liczy i kategoryzuje śmieci, pomagając w rozwiązaniu miejskich problemów sanitarnych. Projekt ten oparto na prostym systemie: wolno poruszających się pojazdach (20km/ h), takich jak zamiatarki uliczne, rowery i autobusy zamontowano kamery wideo. Obraz z kamer jest przesyłany do komputera, który uruchamia algorytm uczenia maszynowego. Może on wykryć do 40 rodzajów odpadów, nawet tych małych, jak guma do żucia. System zlicza ilość śmieci rejestrowanych przez kamery i dane przesyła do władz miasta. Te na ich podstawie decydują, które ulice należy czyścić i jak często. Takie działania pozwalają zaoszczędzić czas i pieniądze. Sprytne.
Do tego miasto prowadzi systematyczne kampanie społeczne nakłaniające mieszkańców do recyklingu i upcyklingu.
D JAK DOGĘSZCZANIE TKANKI MIEJSKIEJ
Idea smart city to mądre planowanie przestrzenne. Zurych wprowadził politykę dogęszczania tkanki miejskiej, które ma przeciwdziałać niekontrolowanemu “rozlewaniu się” miasta na dalekie przedmieścia. Opiera się ona na: rewitalizacji dzielnic poprzemysłowych, modyfikacji przestrzeni publicznych oraz wielkoskalarnych projektach infrastrukturalnych.
Każda z przebudowywanych dzielnic w Zurychu projektowana jest tak, by wpisywała się w tożsamość miasta i dbała o środowisko naturalne.
Co warte uwagi – Zurych przeprowadza te procesy w oparciu o partycypację społeczną, czyli w porozumieniu z prywatnymi właścicielami gruntów i mieszkańcami. I mądrze, bo według prognoz Zurych niedługo powiększy się o 20% mieszkańców, co będzie stanowić nie lada wyzwanie dla władz miejskich.
E JAK ENERGIA
Głównym kierunkiem rozwoju Zurychu, oprócz zrównoważonego rozwoju, jest samowystarczalność energetyczna miasta i redukcja emisji CO2. Szwajcarzy rozpoczęli planowanie zielonych rozwiązań wiele lat temu i na długie lata. Rząd wprowadził ambitny projekt „2000-Watt Society”. Jego celem jest roczne obniżenie zużycia energii na osobę z 5000 W do 2000 W, bez konieczności obniżania standardu życia, w okresie do 2050 r. Średnio obywatel szwajcarski używa jej obecnie prawie trzykrotnie więcej.
Działania z tego obszaru rozpoczęto od wprowadzenia podatku od emisji CO2, co poskutkowało tym, że przemysł poczuł większą odpowiedzialność za środowisko. Pieniądze z opodatkowania przeznaczono m.in. na służbę zdrowia i fundusz zajmujący się podnoszeniem efektywności energetycznej budynków.
F JAK FUNKCJONALNY TRANSPORT
Szwajcarski rząd przeznaczył duże nakłady finansowe na modernizację transportu, zwłaszcza kolei miejskich, bo to najbardziej ekologiczny środek do przemieszczania się. Koleje szwajcarskie CFF/SBB współpracują z lokalnym transportem publicznym autobusowo-szynowym, co sprawia, że można się przesiąść i jechać dalej na jednym bilecie. Generalnie szwajcarska komunikacja publiczna oparta jest o zasadę częstych przesiadek, żeby zapewnić maksymalnie szybkie i częste połączenia.
Największą stacją kolejową w Szwajcarii, a zarazem najbardziej ruchliwym dworcem na świecie jest Zürich Hauptbahnhof. Obsługuje on ok. 2.900 pociągów i 350.000. pasażerów dziennie!
Poruszanie się po Zurychu nie jest zbyt skomplikowane. Szeroka sieć komunikacji miejskiej, w której skład wchodzą autobusy i tramwaje podmiejskie, umożliwia szybki transport w dalsze części miasta.
Poza tym Zurych posiada gęstą sieć ścieżek rowerowych i właściwie do każdego punktu da się dojechać jednośladem. A najlepsze jest to, że w Zurychu można wypożyczyć rower za darmo. Polecam to rozwiązanie, bo trudno jest zaparkować w mieście, a ruch jest dość spory.
G JAK GREENCITY ZÜRICH
I na koniec smart alfabetu o Zurychu – wisienka na torcie, czyli zielony dystrykt GreenCity o powierzchni 8 ha. To znakomity przykład inteligentnego miasta. Dzielnica została zbudowana na terenach starych fabryk. Jest pierwszym obszarem w Szwajcarii, który ma konsekwentnie realizować cele 2000-watowego społeczeństwa.
Według założeń ma w pełni korzystać z energii odnawialnej. Na tę chwilę wytwarza 70% zapotrzebowania m.in. z małych elektrowni wodnych i paneli fotowoltaicznych. Pozostała energia ma być dostarczana z zielonych elektrowni ulokowanych w okolicach miasta. Projektanci zaplanowali także, by ogrzewanie i chłodzenie mieszkań w tej dzielnicy odbywało się za pomocą wód gruntowych i geotermalnych. W podziemiach GreenCity znajduje się dodatkowo lokalna oczyszczalnia ścieków. Zadbano, by mieszkańcy dzielnicy mieli pełną swobodę poruszania się.
Dzięki nowo wybudowanej stacji kolei miejskiej, do centrum Zurychu można dostać się w 8 minut. Jest też kilka linii autobusowych, car sharing, stacje do ładowania pojazdów elektrycznych. Chcielibyście mieć taką dzielnicę w swoim mieście?
Jestem ciekaw, jakie litery jeszcze dołożylibyście do alfabetu Zurichu?
Czekam na Wasze komentarze!
